Deze FAQ werd beantwoord in samenwerking met Safeonweb.
Bij identiteitsfraude gebruikt iemand jouw persoonlijke gegevens om zich geloofwaardig voor te doen als jou. Zonder dat je het weet, kan die persoon dingen doen in jouw naam.
Dat klinkt ver van je bed, maar het komt vaker voor dan je denkt – en het kan grote gevolgen hebben.
Wat kan er gebeuren?
- Financiële fraude.
Iemand vraagt een lening aan, opent een bankrekening of koopt iets online… allemaal op jouw naam. - Misbruik van je contacten.
Via een gehackt e-mailadres of sociale media stuurt iemand berichten naar je vrienden of familie, bijvoorbeeld om geld te vragen of op linkjes te laten klikken. - Criminele activiteiten.
Een fraudeur gebruikt jouw identiteit om bijvoorbeeld een auto te huren of iets te kopen dat nooit betaald wordt. Dat kan jou in de problemen brengen bij politie of justitie. - Medische fraude:
Iemand gebruikt jouw gegevens om medicijnen te bestellen of medische hulp te krijgen. Hierdoor raakt jouw medisch dossier in de war.
Hoe raken fraudeurs aan je gegevens?
Vaak gebeurt dat via:
- Phishing : een vals bericht via e-mail, sms of WhatsApp waarin je gevraagd wordt om op een link te klikken en gegevens in te vullen (zoals je bankkaartnummer, rijksregisternummer of wachtwoord)
- Gestolen of verloren documenten
- Hacking van je computer of telefoon
- Openbare bronnen, zoals sociale media waar te veel persoonlijke info
- Gegevens kunnen vaak online gekocht worden na een diefstal of een lek.
Zo kan je anderen helpen:
Veel mensen beseffen niet hoe snel hun gegevens misbruikt kunnen worden. Jij kunt helpen door het uit te leggen, mee te beveiligen en alert te blijven.
1. Leg uit wat identiteitsfraude is
Maak duidelijk dat fraudeurs info gebruiken om toegang te krijgen tot gevoelige informatie. Wees uiterst voorzichtig met het delen van:
- rijksregisternummer
- bankgegevens
- login-gegevens of wachtwoorden
Zo leg je het eenvoudig uit.
Gebruik een simpele vergelijking: "Stel je voor dat iemand jouw naam en adres gebruikt om iets te bestellen. Ze krijgen het product, maar jij krijgt de rekening."
2. Help hen om hun gegevens beter te beschermen
- Leg uit wat ze nooit mogen delen, zoals pincodes of logins
- Check samen de privacy-instellingen op sociale media
(Wie ziet hun profiel? Wat is er publiek zichtbaar?) - Adviseer om belangrijke documenten veilig op te bergen
3. Beveilig samen hun accounts
- Kies sterke wachtwoorden en zet tweestapsverificatie aan
- Installeer een betrouwbare virusscanner en leg uit wat die doet
- Stimuleer om bankrekeningen en accounts regelmatig te controleren
4. Help bij verdachte situaties
Herken signalen zoals:
- een rekening die ze niet herkennen
- meldingen over een inlog op een onbekende locatie
- vrienden die vreemde berichten van hen krijgen
Help hen om:
- wachtwoorden te wijzigen
- accounts tijdelijk te blokkeren
- melding te maken bij de politie
💡 Tip: Identiteitsfraude gebeurt vaak stilletjes. Het is dus goed om anderen te helpen waakzaam te zijn – en niet te wachten tot het misgaat.