Dit artikel werd geschreven in samenwerking met Safeonweb.
Ken je iemand in je omgeving die niet zo handig is met digitale technologie?
Met jouw hulp kan je hen beschermen tegen online fraude.
Hier zijn 9 manieren waarop je kan helpen:
Tip 1. Wees een digitale coach
Veel mensen voelen zich onzeker of schamen zich om hulp te vragen.
Zet daarom zelf de eerste stap.
Hoe help je?
- Toon begrip: het is normaal is om dit lastig te vinden.
- Begin klein: leer samen een wachtwoord instellen of een phishingmail herkennen
- Laat hen zelf proberen, maar ondersteun waar nodig.
- Neem niet alles over — coach, moedig aan, en geef ruimte.
- Kies één manier om iets uit te leggen (bijvoorbeeld hoe Itsme werkt) en hou het simpel. Meerdere opties kunnen verwarrend zijn.
- Schrijf de stappen duidelijk op zodat ze die zelf opnieuw kunnen proberen.
- Toon ook de leuke kant van online zijn: video’s kijken, inspiratie zoeken, contact houden.
Gedraag je als een supporter: benadruk wat ze goed doen en moedig hen aan om stap voor stap te blijven leren. “Goed bezig! Je hebt dit helemaal zelf gedaan.”
💡 Neem je tijd - geduld is essentieel voor vertrouwen en motivatie.
💡 Wordt het te moeilijk of te belastend? Verwijs gerust door naar een Digibank in je buurt: digibanken.vlaanderen.be. Daar zijn vaak 1-op-1 spreekuren of groepslessen over digitale thema’s.
Tip 2. Leg uit waarom sterke wachtwoorden belangrijk zijn
Veel mensen weten niet wat een sterk wachtwoord is of waarom het belangrijk is.
Hoe help je?
- Het belangrijkste? Maak lange wachtwoorden: minstens 15 karakters - maar liever nog meer!
💡 Een sterk wachtwoord is voldoende lang en willekeurig. Stel dus niet ‘12345’ in als wachtwoord en combineer tekens, letters, cijfers en symbolen.
- Leg uit waarom het belangrijk is om niet overal hetzelfde wachtwoord te gebruiken.
- Help ‘ezelsbruggetjes’ bedenken om logins en wachtwoorden te onthouden.
- Wachtwoorden automatisch opslaan in je browser ? Liever niet.
🧑🎓 Voor gevorderden: leg uit wat een wachtwoordkluis is (zoals LastPass of Bitwarden) en hoe dit helpt om alles veilig bij te houden.
Tip 3. Help met dubbel aanmelden (2FA)
Soms is het veiliger om naast je wachtwoord ook een extra bevestiging in te stellen.
Dat heet tweefactorauthenticatie ( 2FA ) - bijvoorbeeld een code via sms, of je vingerafdruk.
Hoe help je?
- Stel samen 2FA in voor e-mail, bankieren of sociale media.
- Toon hoe het inloggen juist werkt.
- Bewaar back-upcodes samen op een veilige plek.
- Verwijs naar uitlegvideo’s, bijvoorbeeld via safeonweb.be/2fa of YouTube: daar vind je video’s voor alle soorten accounts.
Leg uit dat 2FA het bijna onmogelijk maakt voor hackers om toegang te krijgen. Zelfs als iemand je wachtwoord kent, blijft je account veilig.
Lees meer op de website van SafeOnWeb over tweestapsverificatie:
Tip 4. Zorg dat apparaten up-to-date blijven
Oudere of verouderde apparaten zijn kwetsbaar voor hackers.
Zeker als ze niet regelmatig worden bijgewerkt.
Hoe help je?
- Controleer of alle apparaten en apps up-to-date zijn.
- Stel automatische updates in waar mogelijk.
“Updates zijn zoals een check-up voor je auto — essentieel voor veiligheid en goede werking.”
Tip 5. Installeer een virusscanner
Niet alleen computers, maar ook smartphones en tablets kunnen worden besmet met malware .
Hoe help je?
- Installeer een betrouwbare virusscanner (zoals Norton, AVG…)
- Toon hoe een scan werkt
- Kies een scanner die automatisch updates uitvoert
Tip 6. Praat over het delen van persoonlijke gegevens
Veel mensen delen (onbewust) te veel online. Oplichters gebruiken die info om vertrouwen te winnen.
Hoe help je?
- Leg uit wat je nooit deelt via mail, telefoon of sociale media (bankgegevens, pincodes, …).
- Pas samen de privacy-instellingen aan op sociale media.
- Spreek duidelijke regels af.
“Ik zal je nooit om je pincode vragen via WhatsApp. En een bank doet dat ook niet.”
Tip 7. Leer valse berichten herkennen
Phishingmails worden steeds geloofwaardiger.
Ze samen leren herkennen is de beste bescherming.
Hoe help je?
- Toon voorbeelden van verdachte berichten.
- Leer waarop te letten: rare afzenders, spelfouten, dwingende taal, verdachte links.
- Spreek af: bij twijfel eerst aan jou laten zien.
💡 Neem bij twijfel contact op met de afzender van het bericht - en doe dat via de officiële kanalen (niet via de gegevens in het verdachte bericht).
Vergelijk phishing met een trucje in een goochelshow: het ziet er echt uit, maar is nep.
Tip 8. Maak samen een back-up
Een goede back-up kan redding bieden als het misgaat.
Hoe help je?
- Maak samen een back-up op een externe harde schijf of in de cloud.
- Stel een herinnering in om dit regelmatig te doen.
“Een back-up is zoals een kopie van je paspoort: je hoopt het nooit nodig te hebben, maar je bent blij dat het er is.”
📖 Lees ook:
Tip 9. Vermijd jargon en Engelse termen
Niet iedereen weet wat “cloud”, “ phishing ” of “back-up” betekent.
Pas je taalgebruik aan aan wie voor je zit.
Gebruik liever:
- In plaats van “phishing” → valse berichten die je geld of gegevens willen stelen
- In plaats van “back-up” → een kopie van je gegevens
💡 Gebruik de duidelijke video’s van Digiwatte en Safeonweb.
Doe de check: heb jij geholpen waar je kan?
- We hebben samen sterke wachtwoorden ingesteld.
- We hebben tweefactorauthenticatie geactiveerd.
- Ik controleer of hun apparaten up-to-date zijn.
- Ik heb een betrouwbare virusscanner geïnstalleerd.
- We maakten duidelijke afspraken over persoonlijke gegevens.
- Ze tonen verdachte berichten eerst aan mij.
- We hebben een back-upplan opgesteld.
- Ik leg moeilijke termen uit in gewone taal.